اندوفتالمیت چیست؟ علائم + روش های درمان عفونت داخل کره چشم

اندوفتالمیت به التهاب و عفونت جدی مایعات داخل چشم اشاره دارد. این وضعیت، اگرچه شایع نیست، اما می تواند بینایی را تهدید کند. بنابراین باید فورا کمک پزشکی دریافت کنید. اگر بعد از جراحی چشم درد دارید یا آسیب چشمی دارید که بدتر می شود و بهتر نمی شود، با پزشک خود تماس بگیرید.

اندوفتالمیت چیست؟

اندوفتالمیت (تلفظ می شود en-dof-thal-my-tis) نام پزشکی عفونتی است که داخل چشم شما را تحت تاثیر قرار می دهد. در اندوفتالمیت، عفونت باکتریایی یا قارچی باعث التهاب، پاسخ سیستم ایمنی می شود. اندوفتالمیت زلالیه و زجاجیه را تحت تأثیر قرار می دهد. زلالیه مایعی است که معمولاً بین عدسی و قرنیه در جلوی چشم شما یافت می شود. مایع زجاجیه، یک ژل شفاف، بین لنز و شبکیه در پشت چشم شما قرار می گیرد.

اندوفتالمیت یک بیماری جدی است که نیاز به درمان فوری دارد. گسترش آن باعث کاهش بینایی می شود. پانوفتالمیت نام عفونتی است که به تمام قسمت‌ های کره چشم گسترش می‌ یابد و به داخل چشم گسترش می‌ یابد.

یک چشم پزشک ممکن است بگوید که شما به اندوفتالمیت باکتریایی یا اندوفتالمیت قارچی مبتلا هستید. همچنین ممکن است نوع اندوفتالمیت را با نشان دادن نحوه ابتلا به عفونت نام ببرند. مثلا:

• اندوفتالمیت اگزوژن: زمانی اتفاق می افتد که چیزی وارد چشم شما شود. اگر آسیب چشمی داشته باشید ممکن است به اندوفتالمیت اگزوژن مبتلا شوید.
• اندوفتالمیت درون زا: ممکن است به این نوع اندوفتالمیت مبتلا شوید زیرا عفونت قارچی یا باکتریایی در قسمت دیگری از بدن خود دارید که سپس از طریق خون به چشم گسترش می یابد. اندوفتالمیت اندوژن کمتر از اندوفتالمیت اگزوژن شایع است.

انواع اندوفتالمیت

• برون زا
• حاد بعد از عمل
• بعد از عمل مزمن
• پس از سانحه
• فیلتر کردن Bleb-Associated
• بعد از تزریق داخل زجاجیه
• زخم قرنیه

علائم اندوفتالمیت

علائم و نشانه های اندوفتالمیت ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• چشم های قرمز
• چشم درد قابل توجه
• از دست دادن بینایی
• حساسیت به نور شدید (فوتوفوبیا)
• اشک چشم (epiphora)
• درد چشمی که پس از جراحی، تزریق یا آسیب به چشم بدتر می شود
• چرک سفید یا زرد یا ترشح از چشم
• پلک های متورم یا پف کرده
• کاهش دید، تاری یا از دست دادن دید
• تزریق چشم و جراحی آب مروارید دو مورد از رایج ترین عمل های چشمی هستند. هر دو می توانند باعث اندوفتالمیت شوند، اگرچه شایع نیستند. اگر این علائم را دارید، فوراً به چشم پزشک مراجعه کنید. عفونت می تواند خیلی سریع بدتر شود.

دلایل ایجاد اندوفتالمیت

علل زیادی برای اندوفتالمیت وجود دارد. به عنوان مثال، هر گونه ضربه به چشم، مانند برخورد شاخه درخت به چشم یا جراحی چشم، ممکن است به اندوفتالمیت اگزوژن منجر شود. به همین ترتیب، بسیاری از عفونت‌ها در بدن می‌توانند منجر به اندوفتالمیت درون زا شوند، اما این معمولاً در افرادی است که به شدت بیمار هستند.

اما در اصل دو نوع اصلی اندوفتالمیت وجود دارد:

اندوفتالمیت اگزوژن این شایع ترین نوع اندوفتالمیت است. در این نوع، منبع عفونت از خارج از بدن می آید. باکتری یا قارچ در اثر جراحی، تزریق به کره چشم یا آسیب چشم وارد چشم می شود. زخم های سوراخ شده در چشم محتمل ترین علت اندوفتالمیت هستند.

علائم معمولاً در عرض چند روز پس از عمل یا آسیب چشم شروع می شود. وقتی علائم به این شکل به سرعت شروع می شود، آندوفتالمیت حاد است. عفونت همچنین می تواند کندتر ایجاد شود. زمانی که علائم بیشتر طول بکشد، آندوفتالمیت مزمن است. این زمانی اتفاق می افتد که انواع خاصی از باکتری ها یا قارچ ها وارد چشم می شوند.

اندوفتالمیت درون زا این دومین نوع اصلی اندوفتالمیت است. به صورت عفونت در قسمت دیگری از بدن شروع می شود و به چشم سرایت می کند. به عنوان مثال، این می تواند با عفونت دستگاه ادراری یا عفونت خون رخ دهد.

نمونه های ترومای نافذ چشم و اندوفتالمیت اگزوژن:

علل رایج راه هایی که باکتری ها و قارچ ها می توانند از بیرون وارد چشم شما شوند عبارتند از:

• جراحی چشم: رایج ترین جراحی چشم، جراحی آب مروارید است، اما می توانید برای گلوکوم و سایر مشکلات چشمی نیز جراحی کنید. اکثر افرادی که به اندوفتالمیت بعد از عمل مبتلا می شوند معمولاً در عرض یک هفته یا بیشتر پس از عمل متوجه کاهش بینایی و درد چشم می شوند. اندوفتالمیت حاد به سرعت پس از جراحی ظاهر می شود. اندوفتالمیت مزمن بیشتر طول می کشد تا ایجاد شود و ممکن است طولانی تر شود.
• تزریق به چشم، به نام تزریق داخل چشمی یا داخل زجاجیه: ارائه دهندگان مراقبت از چشم ممکن است برخی از بیماری ها را با تزریق برخی داروها به زجاجیه شما درمان کنند. دژنراسیون ماکولا وابسته به سن نمونه ای از شرایطی است که با تزریق داخل چشمی یا داخل زجاجیه ای درمان می شود.
• تصادفات وسایل نقلیه: شما می توانید یک جسم خارجی که در اثر تصادف با وسیله نقلیه به چشم شما نفوذ می کند، دچار این بیماری چشمی شوید.
• ورزش: هنگام انجام ورزش های تماسی می توانید به چشم خود آسیب برسانید.

عفونت های باکتریایی و قارچی اندوفتالمیت اندوژن

شایع ترین باکتری هایی که باعث اندوفتالمیت اندوژن می شوند، استافیلوکوکوس اورئوس و استرپتوکوک پنومونیه هستند. کاندیدا آلبیکنس باعث اکثر عفونت های قارچی می شود. عفونت های باکتریایی و قارچی می توانند با وارد شدن به جریان خون در بدن شما پخش شوند. در اینجا چند نمونه از این عفونت ها آورده شده است:

• داشتن کار دندانپزشکی
• دریافت داروهای داخل وریدی (از طریق ورید یا IV).
• ابتلا به پنومونی یا سپسیس.
• انجام عمل های جراحی در هر نقطه از بدن شما.
• داشتن آبسه یا زخم پوستی.
• داشتن عفونت ادراری.

مطالعات اخیر نشان داده است که برخی از افراد مبتلا به کووید-19 به اندوفتالمیت درون زا مبتلا شده اند. به احتمال زیاد اندوفتالمیت ناشی از عفونتی است که در بیمارستان ایجاد شده است. به نظر می رسد افرادی که بیشتر در معرض خطر هستند افرادی هستند که:

• مدت زیادی در بیمارستان بودند.
• سایر شرایط پزشکی جدی داشته باشید.
• با آنتی بیوتیک های IV و سایر داروها درمان شدند.

نحوه تشخیص اندوفتالمیت

پزشک متخصص از چشم از شما در مورد سابقه سلامتی و علائم و نشانه های فعلی شما سؤال می کند و چشم شما را به طور کامل معاینه می کنند. نمونه ای از مایع یا ترشحات را از چشم شما برای آزمایش در آزمایشگاه می گیرند. همچنین ممکن است بخواهند نمونه هایی از خون و ادرار شما را آزمایش کنند. در برخی موارد، یک ارائه دهنده ممکن است درخواست سونوگرافی از چشم (سونوگرافی چشمی) کند. اما به صورت دقیق مراحل زیر طی خواهد شد:

چشم پزشک چندین آزمایش برای تشخیص علائم شما انجام خواهد داد. به چشم شما نگاه می کنند و بینایی شما را آزمایش می کنند. همچنین در مورد هر گونه جراحی اخیر، روش های چشمی یا جراحت می پرسند. اگر آسیب چشمی داشته‌ اید، پزشک ممکن است سونوگرافی را تجویز کند تا ببیند آیا جسم خارجی در چشم شما وجود دارد یا خیر.

اگر پزشک شما مشکوک به عفونت باشد، آزمایشی به نام شیر آبی – زجاجیه انجام خواهد داد. این آزمایش شامل استفاده از یک سوزن کوچک برای خارج کردن مقداری مایع از چشم است. سپس مایع به آزمایشگاه فرستاده می شود تا بررسی شود که آیا عفونت وجود دارد یا خیر.

درمان تزریق آنتی بیوتیک یا داروی ضد قارچ به چشم است. همچنین ممکن است یک استروئید برای کاهش تورم و التهاب ناشی از عفونت دریافت کنید. با عفونت های جدی تر، ممکن است جراحی ویترکتومی انجام دهید. چشم پزشک شما ژل زجاجیه را از چشم شما خارج می کند. سپس داروهایی را تزریق می کنند که از عفونت پیشگیری و درمان می کند.

روش های درمان اندوفتالمیت

یک متخصص چشم ممکن است اندوفتالمیت را با دارو درمان کند. آنها ممکن است داروهای آنتی بیوتیک یا ضد قارچ یا کورتیکواستروئیدها را تجویز کنند. همچنین ممکن است قطره چشمی یا تزریق داشته باشید.

اگر بیماری به شدت بینایی شما را تحت تاثیر قرار دهد، ممکن است پزشک شما جراحی ویترکتومی را پیشنهاد دهد. این روش مواد عفونی را از چشم شما خارج می کند و به جراح اجازه می دهد آنتی بیوتیک یا داروی ضد قارچ را داخل چشم شما تزریق کند. بعد از این عمل، ممکن است لازم باشد که برای مدتی پس از جراحی از چسب چشم استفاده کنید.

عوارض جانبی درمان:

عوارض احتمالی ناشی از تزریق داخل زجاجیه ای داروهای ضد عفونی شامل آسیب به قرنیه یا شبکیه است.

دوران نقاهت چقدر طول می کشد؟

علائم درد و قرمزی شما ممکن است پس از چند روز شروع به بهبود کنند، اما ممکن است پس از آن همچنان مشکلات بینایی داشته باشید. ممکن است هفته ها یا حتی ماه ها طول بکشد تا اندوفتالمیت به طور کامل برطرف شود.

سئوالات متداول:

آیا اندوفتالمیت مسری است؟

اگرچه عوامل عفونی باعث اندوفتالمیت می شوند، اما از فردی به فرد دیگر سرایت نمی کنند.

چگونه می توان خطر ابتلا به اندوفتالمیت را کاهش داد؟

راه های کاهش خطر ابتلا به اندوفتالمیت ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• اگر کار شما شامل کاری است که ممکن است جسمی مانند یک ماشین یا ابزار به چشم شما برخورد کند، همیشه از وسایل چشمی محافظ استفاده کنید.
• همچنین در صورت انجام ورزش های تماسی باید از لباس های محافظ چشم استفاده کنید.
• اگر مجبور به لمس چشمان خود هستید، مطمئن شوید که دستانتان تمیز هستند.
• پیروی از توصیه های ارائه دهنده برای خودمراقبتی پس از جراحی.

در صورت ابتلا به اندوفتالمیت انتظار چه مواردی را باید داشت؟

مانند بسیاری از شرایط، چشم انداز این بیماری معمولاً بهتر است اگر زود تشخیص داده شود و درمان شود. نتایج ممکن است در افرادی که سیستم ایمنی بدنشان خوب کار نمی کند یا دیابت دارند بدتر باشد. برخی از افراد بینایی ضعیفی دارند که پس از درمان ادامه می یابد.

منبع